Hiện nay, sản xuất xi măng là 1 trong các ngành công nghiệp trọng điểm của Việt Nam. Tuy nhiên, 1 vấn đề đang gây nhức nhối hiện nay đó là lượng bụi xi măng phát sinh rất lớn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người. Dưới đây, NOPOTECH sẽ chia sẻ đến bạn về các giải pháp xử lý bụi xi măng hiệu quả nhất.
Tổng quan về bụi xi măng
Trước khi muốn hiểu rõ về các giải pháp công nghệ, xử lý bụi xi măng thì bạn cần nắm được tổng quan nguồn gốc, thành phần cũng như lý do phải hút lọc loại bụi này.
Nguồn gốc của bụi xi măng
Bụi xi măng chính là loại bụi phát sinh trong quá trình sản xuất xi măng cụ thể là các giai đoạn từ nghiền nguyên liệu đến đóng bao sản phẩm. Đây là loại bụi công nghiệp có kích thước siêu mịn, siêu nhỏ, dễ phát tán vào không khí. Từ đó, chúng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người nếu không được kiểm soát hiệu quả.
Bụi xi măng phát sinh chủ yếu từ các khâu sau:
- Nghiền nguyên liệu (đá vôi, đất sét, phụ gia)
- Nung clinker trong lò quay
- Nghiền clinker và phụ gia thành xi măng
- Vận chuyển, lưu trữ, đóng bao và bốc dỡ sản phẩm xi măng.
Các điểm phát sinh bụi xi măng thường tập trung tại: máy nghiền, silo, băng tải, trạm nạp liệu hay hệ thống xả liệu,..
Thành phần của bụi xi măng
Bụi xi măng được coi là nguồn khí thải vô cùng độc hại bởi thành phần của chúng chứa những tác nhân cực kỳ nguy hiểm như:
Thành phần bụi xi măng gồm:
- Silic dioxit (SiO₂): Có thể gây nên bệnh phổi mãn tính
- Oxit kim loại: Fe₂O₃, Al₂O₃, CaO,…
- Hợp chất kiềm: K₂O, Na₂O,…
- Tạp chất và kim loại nặng: Có khả năng gây ô nhiễm lâu dài
- Các hạt bụi: Chúng có kích thước siêu nhỏ (<10μm), lơ lửng trong không khí và dễ dàng xâm nhập vào phổi.
Lý do phải xử lý bụi xi măng
Chính vì có nguồn phát sinh gần như trải dài tất cả các công đoạn trong quá trình sản xuất xi măng, đặc biệt chứa các thành phần độc hại như vậy. Do đó, hiện nay việc xử lý bụi xi măng đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp để nhằm mục đích:
- Bảo vệ sức khỏe người lao động: Việc xử lý bụi xi măng sẽ giúp bảo vệ sức khỏe người lao động khỏi các bệnh như viêm phổi, bụi phổi silic, ung thư phổi, viêm mũi dị ứng, viêm da, viêm tai, viêm mắt, viêm giác mạc,…
- Giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo vệ hệ sinh thái xung quanh: Bụi xi măng là tác nhân ảnh hưởng xấu đến sự trao đổi chất của hệ sinh thái, môi trường chung. Các hạt bụi nhỏ, bay lơ lửng trong không khí khi bám lên bề mặt thực vật sẽ gây cản trở quá trình sinh trưởng và phát triển của thực vật. Bụi xi măng cũng là nguyên nhân gây mưa axit.
- Tiết kiệm chi phí: Sau quá trình xử lý, bụi xi măng có thể được tái sử dụng quay trở lại dây chuyền sản xuất. Từ đó, giúp doanh nghiệp giảm hao hụt nguyên liệu.
- Đảm bảo tiêu chuẩn khí thải: Việc lắp đặt các hệ thống xử lý bụi xi măng chính là cách để các doanh nghiệp tuân thủ và đáp ứng tiêu chuẩn khí thải theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Các giải pháp xử lý bụi xi măng phổ biến hiện nay
Tủy theo đặc điểm của bụi xi măng (khối lượng, kích thước bụi, thành phần bụi, tính chất bụi,…), quy mô của nhà máy (diện tích lắp đặt), chi phí đầu tư và các yêu cầu khác mà sẽ có những giải pháp xử lý bụi xi măng phù hợp. Dưới đây là tổng hợp các hệ thống hút lọc bụi xi măng phổ biến nhất:
Phương pháp xử lý bụi xi măng khô
Đúng như tên gọi các phương pháp xử lý bụi xi măng khô này không phát sinh nước thải hay bùn thải thứ cấp. Do đó, chúng đem lại hiệu quả cao và tiết kiệm tài nguyên, dễ vận hành.
Dựa vào nguyên lý hoạt động và hiệu suất làm việc, các công nghệ xử lý bụi xi măng khô có thể chia thành nhiều loại như:
Phương pháp xử lý bụi xi măng dạng túi vải
Nguyên lý hoạt động:
- Không khí có chứa bụi xi măng sẽ được dẫn từ vị trí phát sinh vào hệ thống thông qua lực hút của quạt và hệ thống đường ống dẫn. Sau đó, chúng đi vào các buồng lọc sử dụng thiết bị lọc là túi vải. Lúc này, bụi sẽ được giữ lại trên bề mặt của túi vải và khí sạch được thải ra ngoài.
- Sau một thời gian sử dụng, khi bụi xi măng bám ngày càng nhiều trên bề mặt túi vải thì cần tiến hành vệ sinh túi bằng cơ chế rung rũ.
Hiệu suất lọc:
- Lên đến 99,9%, hiệu quả cao với các hạt bụi mịn, bụi siêu mịn PM10, PM2.5.
Ưu điểm:
- Khả năng lọc bụi xi măng cực tốt, kể cả bụi mịn
- Tuổi thọ túi lọc cao, hệ thống dễ bảo trì, thay thế, vệ sinh
- Không gây ô nhiễm thứ cấp
- Phù hợp với khí thải có nhiệt độ trung bình
Ứng dụng thực tế:
- Được sử dụng phổ biến để xử lý bụi xi măng trong các: Trạm nghiền xi măng, hệ thống silo chứa, máy đóng bao, điểm xuất hàng,..
Phương pháp xử lý bụi xi măng bằng hệ thống cyclone
Nguyên lý hoạt động:
- Hệ thống hút lọc bụi xi măng cyclone hoạt động dựa trên nguyên lý ly tâm. Theo đó, dòng khí chứa bụi xi măng được đưa vào buồng cyclone theo phương tiếp tuyến, tạo chuyển động xoáy.
- Lực ly tâm làm cho các hạt bụi có khối lượng lớn rơi xuống đáy của thiết bị. Sau đó, khí sạch sẽ đi lên và thoát ra ngoài.
Hiệu suất lọc:
- Hiệu suất lọc bụi lên đến 98%, chủ yếu hiệu quả với hạt bụi xi măng kích thước lớn
Ưu điểm:
- Kết cấu hệ thống đơn giản, dễ vệ sinh, bảo trì, bảo dưỡng
- Chi phí đầu tư thấp
- Không sử dụng bộ phận lọc nên không cần thay thế, tiết kiệm chi phí vận hành.
Nhược điểm:
- Hiệu quả lọc bụi mịn và siêu mịn không cao
- Không phù hợp với dòng khí có lưu lượng lớn chứa bụi nhẹ
Giải pháp xử lý bụi xi măng kết hợp cyclone và túi vải
Nguyên lý hoạt động:
- Dòng khí chứa bụi xi măng được hút vào hệ thống nhờ lực hút của quạt công nghiệp và đi theo đường ống dẫn.
- Đầu tiên, dòng khí này sẽ đi tới bộ lọc bụi cyclone để tách sơ bộ bụi thô.
- Tiếp sau đó, còn lại các hạt bụi xi măng nhỏ sẽ được lọc tinh bằng hệ thống túi vải.
- Sau 2 giai đoạn lọc này khí thải sạch sẽ được thoát ra ngoài môi trường.
Ưu điểm:
- Tối ưu, đem lại hiệu quả lọc bụi xi măng cao bao gồm xử lý được cả bụi thô và bụi mịn
- Giảm chi phí bảo trì, kéo dài thời gian vận hành. Thực tế, khi kết hợp cyclone vào giai đoạn lọc thô trước sẽ giúp giảm tải và nâng cao tuổi thọ của các túi vải lọc.
- Xử lý được lưu lượng bụi xi măng lớn.
Ứng dụng:
- Phương pháp xử lý bụi xi măng kết hợp cyclone với túi vải được sử dụng phổ biến tại các dây chuyền sản xuất xi măng hiện đại, đặc biệt ở những khu vực phát sinh nhiều bụi như nghiền liệu, silo chứa, máy nạp bao.
>>>Xem thêm: Tổng quan giải pháp lọc bụi silo xi măng hiệu quả bằng công nghệ lọc túi vải
Phương pháp lọc bụi tĩnh điện
Nguyên lý hoạt động:
- Khí thải chứa bụi xi măng sẽ đi qua trường điện áp cao (từ 30 – 70 kV).
- Lúc này các hạt bụi bị ion hóa và tích điện âm.
- Theo đó, chúng sẽ bị hút về bản cực dương và bám lại trên đó.
- Hệ thống gõ rung sẽ định kỳ làm rơi bụi xuống phễu thu gom.
Hiệu suất lọc:
- Từ 95% – 99%, đặc biệt hiệu quả với bụi xi măng siêu mịn.
Ưu điểm:
- Lọc được bụi xi măng có kích thước rất nhỏ
- Ít cản trở dòng khí, tiết kiệm năng lượng vận hành
- Hoạt động tốt với lưu lượng khí thải chứa bụi xi măng lớn, nhiệt độ cao
Nhược điểm:
- Chi phí đầu tư ban đầu lớn
- Yêu cầu kỹ thuật bảo trì cao và liên tục
- Không phù hợp với bụi xi măng ẩm hoặc có độ bám dính cao
Phương pháp xử lý bụi xi măng ướt
Khác với phương pháp khô, các hệ thống xử lý bụi xi măng ướt dùng nước hoặc dung dịch hấp thụ để cuốn trôi các hạt bụi xi măng ra khỏi dòng khí. Tuy không phổ biến bằng các công nghệ xử lý khô, nhưng đây vẫn được xem là giải pháp hút lọc bụi xi măng hiệu quả trong 1 số trường hợp đặc thù. Dưới đây là nguyên lý hoạt động, ưu điểm và những lưu ý khi sử dụng công nghệ này.
Nguyên lý hoạt động:
- Khí chứa bụi xi măng được dẫn qua buồng rửa hoặc tháp hấp thụ. Tại đây các vòi sẽ phun nước tạo thành màn sương hoặc dòng chảy để đảm bảo cuốn trôi bụi. Cuối cùng bụi xi măng bị giữ lại dưới dạng bùn thải.
Ưu điểm:
- Hiệu quả xử lý cao với bụi xi măng dính, bụi xi măng có tính ăn mòn
- Có thể kết hợp xử lý cả khí độc hại nếu cần (SOx, NOx…)
Nhược điểm:
- Phát sinh bùn thải cần xử lý đúng quy định
- Tiêu tốn nước và năng lượng vận hành
- Không phù hợp với khí thải chứa bụi xi măng quá nóng hoặc bụi mịn khô
>>>Xem thêm: Cấu tạo của hệ thống lọc bụi túi vải NOPOTECH
Quy trình xử lý bụi xi măng gồm mấy bước
Như đã nói, tùy theo đặc điểm bụi cũng như yêu cầu từ khách hàng mà NOPOTECH sẽ tư vấn, lựa chọn, tính toán, thiết kế công nghệ xử lý bụi xi măng phù hợp. Từ đó, quy trình xử lý bụi cũng sẽ có sự khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung các công đoạn chính sẽ bao gồm 4 bước:
- Bước 1: Thu bụi xi măng tại nguồn phát sinh như máy nghiền, băng tải, silo xi măng,…Bước này được thực hiện nhờ có lực hút mạnh mẽ của quạt ly tâm.Theo đó, khi có lực hút từ quạt, các chụp hút sẽ hút bụi xi măng từ các điểm khác nhau.
- Bước 2: Thông qua đường ống dẫn, bụi xi măng được dẫn vào hệ thống xử lý.
- Bước 3: Lụi bụi xi măng bằng các thiết bị lọc. Tùy theo công nghệ được lựa chọn mà bụi xi măng sẽ được xử lý bằng túi vải lọc, cyclone, lọc bụi tĩnh điện, tháp hấp thụ,…
- Bước 4: Bụi xi măng sau khi được xử lý sẽ bị thu gom, đồng thời khí sạch được thải ra ngoài môi trường.
>>>Xem thêm: Tổng hợp tất cả hệ thống hút lọc bụi phổ biến
NOPOTECH – Đơn vị tư vấn, thiết kế, sản xuất và lắp đặt hệ thống xử lý bụi xi măng
Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giải pháp môi trường, NOPOTECH tự hào là đơn vị cung cấp:
- Giải pháp xử lý bụi xi măng trọn gói: từ khảo sát, tư vấn, thiết kế đến lắp đặt hệ thống.
- Thiết bị hút lọc bụi xi măng hiện đại, tối ưu hiệu quả lọc và tiết kiệm năng lượng.
- Hỗ trợ kỹ thuật 24/7, bảo trì định kỳ, bảo hành dài hạn để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
Sở hữu đội ngũ kỹ sư giỏi, chuyên môn cao, am hiểu đặc điểm và cách xử lý các khí thải công nghiệp nói chung, bụi xi măng nói riêng, chúng tôi tự tin đem tới khách hàng sự hài lòng tuyệt đối cả về chất lượng sản phẩm cùng chất lượng dịch vụ. Lựa chọn giải pháp xử lý bụi xi măng của NOPOTECH chính là cách để doanh nghiệp bạn bảo vệ sức khỏe người lao động, bảo vệ môi trường cũng như đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng không khí của Nhà nước. Liên hệ ngay với chúng tôi nếu còn bất cứ vấn đề gì cần hỗ trợ nhé!
